A festa dos Dolores.

‘Teis que venir á festa dos Dolores’, seguramente máis dun e dunha oistes máis dunha vez cuando ides visitar ós vosos abuelos no voso pueblo.

Este fin de semana é o da festa de ‘Os Dolores’, a festa grande da zona xunto co día do San Antonio (patrón da parroquia), que xa vos falaréin del. Chega o día ‘dos Dolores’, que se celebra o terceiro fin de semana de setiembre. 

Indo por partes, a Virxen dos Dolores é a Patroa da Puebla (Navia de Suarna, Lugo), lugar onde téin que ir os habitantes de Os Coutos prá todo excepto Axencia Tributaria. É dicir, se téin que ir ó médico, téin que ir á Puebla, se téin que comprar comida, tamén, e así todo, menos os trámites administrativos, que son en San Antolín (capital do concello de Ibias).
Xa falando da festa en honor á Virxen dos Dolores, podemos dicir que é unde antiguamente xúntabanse (ye hoi en día tamén) todolos veciños das parroquias próximas á Puebla, ye os veciños da parroquia asturiana de Os Coutos, aínda que algún vecín dalgunha outra parroquia da comunidá veciña, como a de Sena, tamén solíase acercar. É día festivo en Navia, é nin os pulpeiros, que tán 'a tope' cada feira, traballan. 

Aínda que cada pouco a xente reuníase principalmente prá ‘o negocio’ nas feiras, que son o segundo domingo de cada mes, e o día 29 de cada mes, excepto en febreiro que é o día 23, e chámase a Feira de Santa Marta. Con ‘o negocio’ refírome a que, por exemplo, os que vendían xatos, cochos, pitas e todo tipo de animal que se criaba na casa iban pre gañar unos cuartos e amortiza-lo gasto que causaba cria-lo animal.

Pró o día ‘dos Dolores’ é outra cosa. Eses días de festa a mediaos de setiembre Navia tá ‘chea de xente’. Hoi en día nun podemos dicir que todo cambiara tanto que fai trinta anos. É outra cousa, con máis xente mayor e menos xunventú, pró cierto é que a última xeneración que se criou na aldea suele volver ‘a festa’. Este domingo disfrutaremos (os que poidamos) dun ambiente festivo en Navia de Suarna, onde presta ver ‘os vellos’ falando uns con outros, recordando outros tempos, mellores ou piores. E ver os nietos cos abuelos, os pais cos seus irmaos, esa xuntanza de xeneracióis. 

Agora vou falar ‘do que se fai’ no día dos Dolores. Pois bien, a unha ou unha e media suele ser a misa en honor á patroa. Fáise na plaza España, máis ou menos no medio da Puebla. Prá que se poñan os curas suel aproveitase o escenario dalgunha orquesta que fairá máis amena a noute festiva. Ye bien, xa cos curas preparados e os feligreses sentados nunhas sillas que coloca o concello, da comienzo a misa. Larga e multitudinaria.

Despóis, sácase á virxen en procesión polas calles de Navia. Co són dos voladores de fondo ye dos gaiteiros a procesión recorre as calles. Encabezada pola virxen, detrás os curas recitando oracióis, e detrás a charanga da Puebla, ye por último todo-los feligreses máis ou menos guardan silencio.

Unha vez finalizada a procesión, os vellos do lugar, e dos lugares cercanos, suelen ir comer cos seus familiares ós restaurantes da Puebla, acto que se aproveita prá falar o ben que lle fai á comarca que se sigan guardando festas d'este calibre, das de toda a vida. Os abuelos preguntan ós netos que cuándo volven, e 'que estudien muito'.

  Déixovos o programa de festas, sacado de  http://www.paxinasgalegas.es/fiestas/festas-patronais-das-dores-navia-de-suarna-0850.html

Sábado 15 de Septiembre, este día darán comienzo las fiestas patronales en honor a la Virgen de los Dolores en Navia de Suarna con una gran verbena amenizada por una espectacular orquesta. 

Domingo 16, este día se oficiará en la Plaza de la Villa la misa solemne en honor a la Virgen de los Dolores y posterior procesión. 

Por la noche la verbena estará amenizada por la orquesta Los Players. A medianoche tendrá lugar la tirada de fuegos artificiales. 

Lunes 17 (Festivo local), a partir de las 14.00 horas tendrá lugar la recepción de peñas y a continuación dará comienzo la comida campestre en el Campo das Veigas. Por la noche la orquesta Trébol amenizará la verbena y pondrán el broche final a estas fiestas hasta el próximo año.