Os Coutos é a mayor reserva de teitos de centeo ou 'de pan' d'Asturias. ¿Sabíailo? Podemos contemplar muitas destas construciois no noso territorio.
O nome de teito é o máis utilizado en Asturias, aínda que en Ibias se lle da o nome de pallozas, sendo estas en realidá solamente unha das modalidades destas edificaciois con cuberta vexetal. As pallozas son construcióis dunha sola planta, cun espacio interior dividido cunha sencilla separación para personas e ganado, ye un teito cónico cuberto con palla de centeo. O material máis empleado nesta zona é este (a diferencia dos teitos de Somiedo, construídos con escoba). A palla nun solo era económica, senón que proporcionaba un aislamiento moi efectivo contra a lluvia, á vez que mantenía a temperatura idónea: fresca no brao e moderada no inverno dentro de fogares e horros.
O nome de teito é o máis utilizado en Asturias, aínda que en Ibias se lle da o nome de pallozas, sendo estas en realidá solamente unha das modalidades destas edificaciois con cuberta vexetal. As pallozas son construcióis dunha sola planta, cun espacio interior dividido cunha sencilla separación para personas e ganado, ye un teito cónico cuberto con palla de centeo. O material máis empleado nesta zona é este (a diferencia dos teitos de Somiedo, construídos con escoba). A palla nun solo era económica, senón que proporcionaba un aislamiento moi efectivo contra a lluvia, á vez que mantenía a temperatura idónea: fresca no brao e moderada no inverno dentro de fogares e horros.
Agora podemos preguntarnos cómo se teita, ye qué mellor que a esplicación dun vecín de Valdeferreiros (QEPD) pré poder facernos unha idea de 'cómo se fae'. (Vídeo: Grupo de Desarrollo Rural Alto Narcea Muniellos).
Eiquí abaixo podemos ver algunha foto dalgún dos teitos de veciños da parroquia, pueblo por pueblo:
O Viñal
Pallozas de planta circular de Casa de Baixo, ye outra tamén de planta circular de Casa del Cabreiro. Esta última tuvo habitada hasta o ano 1975. A foto é de principios dos anos 90'.
A parte dedicada a vivienda ocupábaal unha única estancia, unde se situaba a cociña, ca tradicional lareira rodeada dun amplio escano ou banco corrido, que servía pra socializar, comer, facer infinidá de actividades domésticas, e mesmo durmir, xa que a única habitación, que se reservaba ó cabeza de familia ye a súa esposa, dispoñíase habitualmente sobre unhas tablas que formaban un suelo precario, porriba da viga principal.
Pallozas de planta circular de Casa de Baixo, ye outra tamén de planta circular de Casa del Cabreiro. Esta última tuvo habitada hasta o ano 1975. A foto é de principios dos anos 90'.
A parte dedicada a vivienda ocupábaal unha única estancia, unde se situaba a cociña, ca tradicional lareira rodeada dun amplio escano ou banco corrido, que servía pra socializar, comer, facer infinidá de actividades domésticas, e mesmo durmir, xa que a única habitación, que se reservaba ó cabeza de familia ye a súa esposa, dispoñíase habitualmente sobre unhas tablas que formaban un suelo precario, porriba da viga principal.
A Lagúa/Legúa
Na Legúa encontrámonos ca Casa Lameiro, ye o seu teito.
Consérvanse neste pueblo dous horros teitados, na Casa da Branca ye Casa Muiña. Hasta fai uns poucos anos podíamos ver tamén úa cuadra-palleira con este tipo de cubierta, pero hoi día sólo temos as paredes de pedra.
Valdeferreiros
É sabido que neste lugar se siguiron conservando as casas con cubierta de palla hasta anos máis recientes que no resto de Asturias. Por exemplo, no ano 1962 14 das 15 casas de Valdeferreiros aínda conservaban os teitos de palla.
Actualmente contamos con 3 exemplares de teitos de centeo neste pueblo (dous horros e unha vivienda de planta rectangular). Esto supón a mayor concentración de teitos en todo o concello de Ibias.
Estas dúas fotografías enfocan ó teito da Casa de Dourado.
Eiquí vemos o horro ye vivienda da Casa Nova, cuxa forma rectangular e altura de dous pisos nun resulta precisamente habitual neste tipo de construciois.
Vilarello
Este pueblo conserva dous horros con cubierta de palla de centeo: un deles ta na Casa de Louzao, ye ten a peculiaridá de tar construído cunha técnica mixta, utilizando lousas prá parte inferior da cuberta (leiras), onde a palla é máis susceptible de ser levantada polo vento. Na parte superior da cuberta utilízase a mesma técnica que vimos nos demáis horros da comarca, é dicir, a colocación 'a beo'.
O segundo horro que vemos é o de Casa de Caseiro.
Espero que vos preste. ¡Saludos!
REFERENCIAS
- Texto ye fotografías: IBIAS, Guía Completa, de María del Roxo & Alberto Álvarez.
- Fotografías: Sonia García (Blog Eira de Pedra: http://eiradepedra.blogspot.com.es/) e http://horreoaventura.blogspot.com.es/
Ningún comentario:
Publicar un comentario
Veña ho, ¡nun vas quedar calado agora!